سفارش تبلیغ
صبا ویژن

موسسه ی فرهنگ عترت ع

یادداشت ها , مصاحبه , • نظر

دعائی زیبا از امیرالمومنین ع در نهج البلاغه

خدایا قبل از گرفتن سایر نعمتهایم  اول جانم را بگیر !

اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَفْسِی أَوَّلَ کَرِیمَةٍ تَنْتَزِعُهَا مِنْ کَرَائِمِی وَ أَوَّلَ‏ وَدِیعَةٍ تَرْتَجِعُهَا مِنْ وَدَائِعِ نِعَمِکَ عِنْدِی‏

پروردگارا! جانم را نخستین نعمت گرانبهایى قرار ده که می ستانى، و  نخستین امانت از امانت ه‏ایى که نزد من است قرار ده که از من باز پس می ‏گیرى!

یعنی نکند قبل از اینکه جانم را بگیری، سایر اعضای بدنم و اخلاقم و انسانیتم و.... گرفته شده باشد و تبدیل به یک موجودی شده باشم که همه چیزهای ارزشمندش را از دست داده و در آخر  تو جانش را می گیری.


حضرت عرضه مى‏دارد: «خداوندا! نخستین موهبت از مواهب خویش را که از من مى‏گیرى جان من قرار ده و جانم نخستین ودیعه از ودایع نعمتهایت باشد که از من باز می‏ستانى (وعزت و آبرو و انسانیت و اخلاق و  چشم و گوش و سایر اعضایم را تا پایان عمر سالم بدار و برای من نگهدار )»؛ (اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَفْسِی أَوَّلَ کَرِیمَةٍ تَنْتَزِعُهَا مِنْ کَرَائِمِی، وَ أَوَّلَ وَدِیعَةٍ تَرْتَجِعُهَا مِنْ وَدَائِعِ نِعَمِکَ عِنْدِی!).
 «کریمة» در اصل به معناى شخص با ارزش و اشیاى گرانبهاست و در جمله مورد بحث، اشاره به اعضاى مهم انسان؛ مانند چشم و گوش و زبان است که گاه به عنوان موهبت الهى و گاه ودیعه خداوند ذکر شده است که هم اشاره به لطف و رحمت الهى است و هم اشاره به اینکه نعمتها ودیعه‏هایى است و سرانجام باز گرفته مى‏شود.
مضمون این دعا همان است که به صورت دیگرى در دعاهاى سایر معصومان آمده است؛ در دعاى رسول اکرم صلى الله علیه و آله در اعمال شب نیمه شعبان مى‏خوانیم: «اللَّهُمَّ أمْتِعْنا بِأسْماعِنا وَ أبْصارِنا وَ قُوَّتِنا ما أحْیَیْتَنا وَ اجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنَّا؛ خداوندا نعمت گوش و چشم و قوّت جسم و جان ما را تا زمانى که زنده ‏ایم بر ما ارزانى دار و آنها را وارث ما قرار ده». «1»
راستى چنین است که انسان اگر در اواخر عمر نعمت اخلاق و ادب و چشم و گوش و قدرت و جسم و روح را از دست بدهد به مرده متحرکى مبدّل مى‏شود که شهد حیات در کام او از زهر هم تلخ‏تر است و هر لحظه آرزوى مرگ و رهایى از آن حالت مى‏کند.
بدیهى است منظور از دعاى فوق این نیست که خداوند در پایان عمر نخست جان انسان را بگیرد و بعد از مدّتى چشم و گوش او را، بلکه منظور این است که تا پایان عمر تمام موهبت های الهی و  اعضاى او سالم باشند.

نهج البلاغه خطبه 215 و من دعاء له ع کان یدعو به کثیرا؛  و از دعاهاى آن حضرت است که فراوان میخواند
  پیام امام امیرالمؤمنین علیه‏السلام، ج‏8، ص: 229

نکته ای مهمتر 
 در این دعای علی ع  دو  نکته مهمی است  که : اولی مربوط به شخصیت انسان و ارزش واقعی اوست .

یعنی خدایا قبل اینکه بی همه چیز شوم  و ارزشهای واقعی را از دست بدهم جانم را بگیر

و دوما : اینکه قبل از سایر اعضا جانم را بگیر که هر دو خیلی مهم است