|
محقق و مولف سیره اهل‌بیت(ع): . |
به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: نوع مواجهه صدیقه طاهره(س) با مسایل از یک سو و ولایت مداری ایشان از سوی دیگر سبب شد تا تاریخ اسلام، الگویی یگانه را به خود ببیند، الگویی که نه تنها در زمان خود که برای اعصار آتی تا قیامت نجات‌بخش است. در واقع حضرت فاطمه(س) در طول زندگی کوتاه اما پرثمر خویش، منشا خیرات و برکات فراوانی شدند. از نوع مواجه حضرت با مردم و دوستداران گرفته تا جایگاهی که دخت پیامبر(ص) برای مومنان و محبین واقعی خود و فرزندانش لحاظ کرد.
بر آن شدیم در ایام شهادت جانگذار صدیقه طاهره(س) با حجت‌الاسلام «عبدالکریم پاک‌نیا»، استاد سطح عالی حوزه و پژوهشگر سیره اهل بیت(ع) گفت وگو کنیم که در ادامه حاصل آن را می خوانید:
در ایام شهادت حضرت زهرا(س) قرار گرفته ایم، بانویی که با وجود هجده سال زندگی در دنیا، نقش به سزایی در تاریخ اسلام ایفا کردند. با توجه به این مساله در مورد جایگاه حضرت صدیقه طاهره(س) در انسجام تمدن اسلامی اشاره بفرمایید
اساسا نکات مهمی در سیره و سخن آن بانوی گرامی مشاهده می کنیم که اثر فراوانی را در تاریخ اسلام بر جای گذاشته اند که در اینجا به برخی از این محورها اشاره می کنم.
ما کلمات برجسته ای از آن بزرگوار داریم که اوج آن در خطبه ای است که در مسجدالنبی ایراد فرمودند. حضرت در این خطبه تحلیل فشرده و عمیقی پیرامون مساله توحید، صفات پروردگار و هدف از آفرینش بیان می کند، همچنین در مورد سپاسگزاری از نعمت‌های الهی که حضرت در این زمینه بحث را باز کرده است. اساسا اعتقادات در تمدن اسلامی یکی از مباحث کلیدی به شمار می آید.
نکته دیگر مقاومت حضرت فاطمه زهرا(س) است، ایشان با سخن و سیره خود مقاومت را برای امت اسلامی در مقابل ستمگران، ظالمین و همچنین انحراف آموزش داد. در واقع حضرت در این فرصت اندکی که بعد از رحلت پیامبر(ص) در قید حیات بود، مقاومت در برابر کژروی ها، انحرافات و ظلم و ستم و نهی از منکر را به صورت کلی آموزش داد. مواردی که در تمدن اسلامی به آنها نیاز داریم.
شهادت سردار سلیمانی و یارانش نشان می دهد که چگونه شکوه و عظمت اسلامی در قاب تربیت شدگان مکتب فاطمی متبلور می شود.
مساله دیگری که تاثیر به سزایی در تمدن اسلامی داشت، نوع برخورد حضرت فاطمه(س) با مسایل مختلف جامعه است. دخت نبی مکرم اسلام، الگوی کامل و تمام عیار از یک زن مسلمان است چراکه در شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حضوری به موقع داشت و تاثیرگذار بود.
سبک زندگی حضرت از چه ابعادی می تواند برای زندگی امروز الگو باشد؟
حضرت زهرا(س) به گونه ای زندگی کرد که عملکردش در ابعاد مختلف برای همه ادوار یک الگو به شمار می آید، چه از لحاظ زندگی خصوصی، چه از بُعد اقتصادی و قناعت در زندگی، چه از بُعد ساده زیستی و مهمان نوازی. حضرت زهرا(س) در همه ابعاد ارزش‌های الهی را به نمایش می گذارد و به عنوان پاسدار حریم عفت و حیا مواردی را بیان می کند که نشان می دهد چه قدر دغدغه جامعه اسلامی را داشتند.
یکی از مهمترین موارد، همسرداری حضرت فاطمه(س) است. این اهمیت دارد چراکه اتفاقا در شکل گیری تمدن اسلامی یکی از مهمترین مسایل، خانواده و نقش همسران در تربیت نسل است. شیوه زندگی موفق حضرت و تربیت فرزندانی که خاندان عصت و طهارت را شکل دادند خود گواهی بر این مدعاست.
ولایت مداری در سیره حضرت فاطمه(س) چه نمودی دارد؟
حضرت خود را فدایی ولایت قرار دادند و با اینکه مقام شایسته ای نزد خداوند داشت، وارد صحنه شده و طی خطبه معروف خود بیان می کند که چرا خداوند امامت را قرار داد و چرا باید از این اصل مهم حمایت کرد. جمله حضرت این است که امامت را یک امنیت برای حفظ وحدت جامعه می دانند. به همین جهت می بینیم که حضرت زهرا(س) تمام هستی خود را فدای مساله ولایت مداری می کند و امروزه مهمترین وظیفه ما در تبعیت از حضرت فاطمه (س) مساله حمایت از رهبری و امامت در جامعه است.
اگر بخواهیم به سیره تربیتی زهرای مرضیه اشاره داشته باشیم، مهمترین مولفه ها در این سیره برای الگوگیری در زندگی کنونی شامل چه مواردی می شود؟
یکی از مهمترین موارد، احترام جاری میان همسران است، اساسا تربیت زمانی سیر طبیعی خود را به نحو مطلوب طی می کند که احترام میان زن و شوهر وجود داشته باشد. در زندگی دخت گرامی نبی اسلام، این احترام به نحو تام میان حضرت امیر(ع) و همسرش وجود دارد. نوع خطاب قرار دادن یکدیگر، مهر و محبت و تقاضایی بیش از توان همسر نداشتن از جمله ویژگی هایی است که در این زندگی وجود دارد و میتواند الگویی برای زندگی امروز و تربیت فرزندان باشد چراکه نگاه فرزند به والدین است و اولین الگوها را از آنان می گیرد و اگر این پایه تربیتی درست باشد، در آینده و ورود به جامعه حتی در مواقع حساس، آن تربیت درست سبب می شود که افراد به بیراهه نروند.
با توجه به جایگاه رفیع حضرت فاطمه(س) در دنیا و آخرت، در بخش پایانی بحث اشاره به مساله شفاعت حضرت در دیار باقی و روز محشر داشته باشید
در مورد مساله شفاعت حضرت فاطمه زهرا(س)، روایات متعددی داریم به حدی که وقتی مساله مهریه حضرت مطرح می شود، در برخی روایات نقل شده است که صدیقه طاهره(س) از پدر گرامی اش خواست که اگر ممکن است مهر او را شفاعت گنهکاران امت در قیامت قرار دهد و این درخواست قبول شد و جبرئیل فرمانی را از آسمان نازل کرد و این مهریه معنوی حضرت بود.
در این مجال به دو مورد از مقام شفاعت حضرت در روز قیامت اشاره می کنم که خالی از لطف نیست:
از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمود: «به خدا قسم ای جابر در روز قیامت حضرت فاطمه(س) جدا می کند و نجات می دهد شیعیان و محبین و دوستدارانش را همچنان که مرغ دانه خوب از دانه بد را جدا می کند. زمانی که شیعیان او با آن حضرت نزدیک در بهشت می رسند، خداوند در دل های آنها می اندازد که برگردید و نگاه کنید، بر می گردند و نگاه می کنند. خداوند می فرماید: چرا برگشتید؟ در حالی که فاطمه(س) دختر حبیبم در بین شماست! و هر آینه شفاعت، او را درباره شما خواهم پذیرفت.
می گویند: خدایا دوست داریم قدر و منزلت ما شیعیان فاطمه(س) در این روز شناخته شود، پس از جانب خداوند خطاب می شود، ای دوستان من برگردید و نگاه کنید و ببینید هر کسی شما را به خاطر دوستی فاطمه(س) دوست داشته است، هر کسی شما را اطعام کرده است؟ هرکس را که به خاطر زهرا(س) شما دوستداران فاطمه را اطعام کرده، نیکی کرده و با جرعه آبی سیرابتان کرده است و یا غیبت افرد را از شما به خاطر دوستی فاطمه(س) برگردانده، دست او را بگیرید و به بهشت واردش کنید. سپس امام باقر(ع) فرمود: به خدا قسم باقی نمی ماند در بین مردم جز شک کننده، یا منافق و یا کافر.
همچنین «جابر بن عبدالله» از رسول خدا(ص) روایت می کند که حضرت فرمود: هنگامی که روز قیامت فرا می رسد، دخترم فاطمه سوار بر ناقه ای از ناقه های بهشتی وارد عرصه محشر می شود که مهار آن ناقه از مروارید درخشان و ... چشمانش از یاقوت سرخ است و برفراز آن قبه ای (خیمه ای) از نور که بیرون آن از درونش و درون آن از بیرونش نمایان است، فضای داخل آن قبه انوار عفو الهی و خارج آن حتمیه پرتو رحمت خدایی است و ... . از جانب راست آن مرکب هفتاد هزار ملک، و از طرف چپ آن هفتاد هزار ملک و فرشته است و جبرئیل در حالی که مهار ناقه را گرفته است با همان صدای بلند ندا می کند: «نظرها به پایین افکنید این فاطمه(س) دختر محمد(ص) است که عبور می‌کند». در آن هنگام حتی انبیا و صدیقین و شهدا، همگی از ادب دیده فرو می گیرند تا این که فاطمه عبور می کند و در مقابل عرش پروردگارش قرار می گیرد، آن گاه از جانب خداوند عزوجل ندا می شود: ای محبوبه من، ای دختر حبیب من، بخواه از من، آنچه می خواهی تا عطایت کنم، شفاعت کن هر که را مایلی تا قبول کنم. در جواب حضرت می فرماید: «ای خدای من، ای مولای من، دریاب ذریه مرا، شیعیان مرا، پیروان مرا، دوستان مرا، دوستان ذریهی مرا، بار دیگر از جانب حق خطاب می رسد، کجا هستند ذریه فاطمه و پیروان او، کجایند دوستدارانش و دوستداران ذریه او؟ در آن هنگام جماعتی به پیش می آیند (جلو می آیند) فرشتگان رحمت آنان را از هرسوی در میان می گیرند و فاطمه(س) در حالی که پیشگام آنهاست؛ همگی را همراه خود به بهشت وارد می کند».
